सीधे मुख्य सामग्री पर जाएं

વાઈબ્રન્ટ ગુજરાતની વાસ્તવિકતા: ચોકલેટથી OBC સમાજના લોકો કેમ અભડાઈ જાય છે?

- રમેશ સવાણી 
ખૂબ જ શરમજનક ઘટના ગુજરાતમાં બની છે. બનાસકાંઠાના લાખણી તાલુકાના ખેરોલા ગામે શાળામાં 15 ઓગસ્ટ 2024ના રોજ સવારે નવ વાગ્યે આઝાદી દિનની ઊજવણી થઈ રહી હતી. ગામના વાલ્મિકી સમાજના કાસુબેન મફાભાઈ પરમારના દિલમાં પણ આઝાદીનો ઉમંગ હતો. એમને થયું કે આજે તો બધાં બાળકોના મોં મીઠાં કરાવવા છે. આ ભાવનાથી ચોકલેટની થેલી લઈને તેઓ શાળાએ પહોંચ્યા અને બાળકોને ચોકલેટ વિતરણ શરુ કરે તે પહેલાં કાસુબેનના હાથમાં ચોકલેટની થેલી જોઈને ગમન મશરુભાઈ રબારી ભડક્યા. 
ગમન રબારીએ કાસુબેનના હાથમાંથી ચોકલેટની થેલી છીનવી લઈને ફેંકી દીધી અને ગાળો આપી કહ્યું કે “તમારી ચોકલેટ અમારા બાળકોને આપો તો અમારા બાળકો અભડાઈ જાય ! એ સમયે ચેહરા કાળુભાઈ રબારીએ કાસુબેનને મા-બેનની ગાળો આપી કહ્યું કે “તમારા…હાથની ચોકલેટ અમારા બાળકોને કેમ આપો છો? અરજણ રુડા રબારી તથા ભરતજી સદાજી ઠાકોરે પણ કાસુબેનને મા-બેનની ગાળો આપી અને કહેલ કે “તમારો અને અમારો વાટલે વેવાર નથી, તમારા હાથની કોઈ પણ વસ્તુ અમારા સમાજના બાળકોને આપો તો અમે અભડાઈ જઈએ.” 
ભરતજી ઠાકોરે આકરા શબ્દોમાં કાસુબેને ધમકી આપી કે “હું શાળાનો સભ્ય છું, તમે તમારા સમાજના છોકરા સિવાય બીજા સમાજના છોકરાઓને હવે પછી કોઈ વસ્તુ આપવાની હિંમત કરશો તો જાનથી મારી નાખીશું ! તમારા બાળકોને શાળામાંથી કાઢી મૂકીશું.” આ સમયે ગમન/ચેહરા/ અરજણ/ ભરતજીએ કાસુબેનને કહેલ કે “તમે અને તમારા સમાજના બાળકો શાળામાંથી તાત્કાલિક બહાર નિકળો ! નહીંતો સાલાઓ તમને મારીને બહાર કાઢવા પડશે !” કાસુબેન અને વાલ્મિકી સમુદાયના બાળકો ડરના માર્યા આઝાદી દિનની ઊજવણી છોડીને ઘેર જતા રહ્યા. 
બપોરના બાર વાગ્યે વાલ્મિકી નરેશભાઈ પોપટભાઈ પરમાર અને વાલ્મિકી સમાજના અન્ય માણસો ભેગા થઈ શાળામાં ગયા અને આચાર્ય દક્ષેશ ભાવસારને કહ્યું કે “શાળામાં મધ્યાહન ભોજન સમયે અમારા બાળકોને અલગ જમવા કેમ બેસાડો છો?” ત્યારે દક્ષેશ ભાવસારે કહેલ કે “તમારા બાળકોને અલગ બેસાડવાના છે, તમારાથી જે થાય તે કરી લો !”
આ ઘટના બાબતે પોલીસે BNS કલમ- 296(b)/ 351(3)/ 54 તથા એટ્રોસિટી એક્ટ કલમ-3(1)(r)/ 3(1)(s)/ 3(2) (va) હેઠળ 16 ઓગસ્ટ 2024ના રોજ 18.45 વાગ્યે આગથળા પોલીસ સ્ટેશનમાં ગુનો નોંધ્યો છે. 
થોડાં પ્રશ્નો : 
[1] દલિતો ચોકલેટ આપે તેથી બિનદલિતો અભડાઈ જાય? માની લઈએ કે બિનદલિત ચોકલેટ વિતરણ કરે છે તો ચોકલેટ બનાવનાર દલિત નહીં હોય તેની તેને ખાતરી હોય છે? દલિતોએ પરસેવો પાડી ઘઉં ઊગાડ્યા હશે, પશુપાલન કરી દૂધ ડેરીમાં આપ્યું હશે અને તેનો ઉપયોગ ચોકલેટમાં થયો હશે, એની આરોપીઓએ ખાતરી કરી હશે? 
[2] આપણું શિક્ષણતંત્ર પણ ખાડે ગયું છે. એક આચાર્યમાં/ શિક્ષકમાં માણસાઈ ઊભી કરી શકતા નથી. સરકારી પગાર મેળવતો આચાર્ય પણ અછૂતપણું દાખવે તો સમાજ ક્યારે બદલાશે? આનો અર્થ એ છે કે જિલ્લા શિક્ષણાધિકારીનું સુપરવિઝન બિલકુલ નથી. આવી ઘટના જ્યારે પણ બને ત્યારે તાત્કાલિક આરોપીઓને જેલમાં પૂરવા જોઈએ. શિક્ષક અને તેના સુપરવઈઝરી અધિકારીને ફરજમોકૂફ કરી સરકારે આકરાં પગલાં લઈ દાખલો બેસાડવો પડે. સરકાર પગલાં લેતી નથી એટલે દલિતો પ્રત્યેની માનસિકતા બદલાતી નથી. શું આ ઘટનાથી સરકારની સંવેદનશીલતા જાગશે? 
[3] વાઈબ્રન્ટ ગુજરાતની વાસ્તવિકતા એ છે કે હજુ પણ ગામડાઓમાં દલિતોના બાળકોને મધ્યાહન ભોજન વેળાએ અલગ બેસાડવામાં આવે છે ! આરોપીઓ ખુદ OBC છે અને દલિતો સાથે અપમાનજનક વ્યવહાર કરે છે ! આ માનસિકતા ક્યારે છોડીશું? આ માનસિકતા દૂર કરવા સરકારના શું પ્રયત્નો છે? સત્તાપક્ષ મનુસ્મૃતિના સમયને પુન:સ્થાપિત કરવા ઈચ્છે ત્યારે આવી સામંતવાદી માનસિકતા દૂર થાય કે મજબૂત બને? 
[4] આવી શરમજનક ઘટના બને ત્યારે મીડિયાની ફરજ છે કે સરકારની/ તંત્રની ઝાટકણી કાઢવી જોઈએ. શું મીડિયા પોતાની સામાજિક જવાબદારી નિભાવે છે?

टिप्पणियाँ

ट्रेंडिंग

એક કોંગ્રેસી ખાદીધારીએ આદિવાસીઓના હિત માટે કામ કરતી સંસ્થા ‘ગુજરાત ખેત વિકાસ પરિષદ’ની પીઠમાં છરો ભોંક્યો

- રમેશ સવાણી  ગુજરાત કોંગ્રેસના નેતાઓ/ ગાંધીવાદીઓ/ સર્વોદયવાદીઓ ભલે ખાદી પહેરે, પરંતુ તેમના રુંવાડે રુંવાડે ગોડસેનો વાસ છે ! બહુ મોટો આંચકો આપે તેવા સમાચાર મળ્યા, વધુ એક ગાંધીવાદી સંસ્થા/ વંચિતવર્ગ માટે કામ કરતી સંસ્થાની હત્યા થઈ!  ‘ખેત ભવન’માં હું ઝીણાભાઈ દરજીને મળ્યો હતો. એમણે વંચિતવર્ગની સેવા માટે જીવન સમર્પિત કરી દીધું હતું. ઈન્દુકુમાર જાની સાથે  અહીં બેસીને, અનેક વખત લાંબી ચર્ચાઓ કરી હતી અને તેમણે આ સંસ્થાની લાઈબ્રેરીમાંથી અનેક પુસ્તકો મને વાંચવા આપ્યા હતા, જેનાથી હું વૈચારિક રીતે ઘડાયો છું. આ સંસ્થા વંચિત વર્ગના બાળકો માટે ગુજરાતમાં 18 સંસ્થાઓ ચલાવે છે; ત્યાં ભણતા બાળકોનું મોટું અહિત થયું છે. એક મોટી યુનિવર્સિટી જે કામ ન કરી શકે તે આ સંસ્થાએ કર્યું છે, અનેકને ઘડ્યા છે, કેળવ્યા છે, અનેક વિદ્યાર્થીઓને પ્રગતિ તરફ દોરી ગઈ છે. આ સંસ્થામાં એવા કેટલાંય સામાજિક/ આર્થિક લડતના દસ્તાવેજો/ પુસ્તકો છે, જેનો નાશ થઈ જશે. અહીંથી જ વંચિતલક્ષી વિકાસ પ્રવૃતિ/ વૈજ્ઞાનિક અભિગમ/ શોષણવિહીન સમાજ રચના માટે પ્રતિબદ્ધ પાક્ષિક ‘નયામાર્ગ’  પ્રસિદ્ધ થતું હતું, જેથી ગુજરાતને વૈચારિક/ પ્રગતિશિલ સાહિ

रचनाकार चाहे जैसा हो, अस्वस्थ होने पर उसकी चेतना व्यापक पीड़ा का दर्पण बन जाती है

- अजय तिवारी  टी एस इलियट कहते थे कि वे बुखार में कविता लिखते हैं। उनकी अनेक प्रसिद्ध कविताएँ बुखार की उतपत्ति हैं। कुछ नाराज़ किस्म के बुद्धिजीवी इसका अर्थ करते हैं कि बीमारी में रची गयी ये कविताएँ बीमार मन का परिचय देती हैं।  मेँ कोई इलियट का प्रशंसक नहीं हूँ। सभी वामपंथी विचार वालों की तरह इलियट की यथेष्ट आलोचना करता हूँ। लेकिन उनकी यह बात सोचने वाली है कि बुखार में उनकी रचनात्मक वृत्तियॉं एक विशेष रूप में सक्रिय होती हैं जो सृजन के लिए अनुकूल है। 

आदिवासी की पुलिस हिरासत में हत्या के लिए ज़िम्मेवार पुलिस कर्मियों को गिरफ्तार करो

- शिवराम कनासे, अंतराम अवासे, माधुरी*  --- पुलिस हिरासत में आदिवासी की मौत: धर्मेंद्र दांगोड़े का परिवार खंडवा एसपी कार्यालय पहुंचा, दोषी पुलिस कर्मियों के गिरफ्तारी की उठाई मांग – आदिवासी संगठनों ने कार्यवाही न होने पर पूरे निमाड में आदिवासी आंदोलन की दी चेतावनी... --- पुलिस हिरासत में आदिवासी की मौत का खंडवा-खरगोन में तीन साल में यह तीसरा मामला – इससे पहले भी पुलिस कर्मियों को दोषी पाए जाने के बावजूद मध्य प्रदेश सरकार द्वारा कोई कार्यवाही नहीं हुई है – मध्य प्रदेश बन चुका है आदिवासियों पर अत्याचार का गढ़... *** धर्मेंद्र दांगोड़े की खंडवा के थाना पंधाना में हुई हत्या के संबंध में, 29.08.2024 को धर्मेंद्र के परिवार सहित आदिवासी संगठन खंडवा एसपी कार्यालय पहुंचे और धर्मेंद्र दांगोड़े की हत्या के लिए जिम्मेदार पुलिस कर्मियों की गिरफ्तारी की मांग उठाई । परिवार के साथ खंडवा, खरगोन और बुरहानपुर के जागृत आदिवासी दलित संगठन, जय आदिवासी युवा शक्ति (जयस), आदिवासी एकता परिषद, भारत आदिवासी पार्टी एवं टंटीया मामा भील समाज सेवा मिशन के सदस्य ने ज्ञापन सौंप कर दोषी पुलिस कर्मियों पर हत्या का मामला दर्ज

સિદ્ધપુર નગરપાલિકાની ગુનાહિત બેદરકારીથી મુસ્લિમ યુવાનની મૃત્યુની સઘન તપાસ થાય

- મુજાહિદ નફીસ*  પ્રતિ શ્રી, પોલિસ મહાનિદેશક શ્રી ગુજરાત રાજ્ય ગાંધીનગર, ગુજરાત વિષય- સિદ્ધપુર નગરપાલિકાની ગુનાહિત બેદરકારીથી મુસ્લિમ યુવાનની મૃત્યુની સઘન તપાસ થાય તે માટે SIT ની રચના બાબતે.

कांडला पोर्ट पर बसने वाले मछुआरों के घरों को तोड़े जाने व उनके पुनर्वसन के संबंध में पत्र

- मुजाहिद नफीस*  सेवा में, माननीय सरवानन्द सोनेवाल जी मंत्री बन्दरगाह, जहाज़रानी भारत सरकार, नई दिल्ली... विषय- गुजरात कच्छ के कांडला पोर्ट पर बसने वाले मछुआरों के घरों को तोड़े जाने व उनके पुनर्वसन (Rehabilitation) के संबंध में, महोदय,

જીવનધ્યેય અનામત કે સમાનતા? સર્વોચ્ચ અદાલતનો અનામતનામાં પેટા-વર્ગીકરણનો ચુકાદો ઐતિહાસિક પરિપ્રેક્ષમાં

- માર્ટિન મૅકવાન*  તાજેતરમાં મા. ભારતીય સર્વોચ્ચ અદાલતે અનુસૂચિત જાતિ અને જનજાતિમાં અનામતના સંદર્ભમાં પેટા-વર્ગીકરણ ભારતીય બંધારણને આધારે માન્ય છે તેવો બહુમતિ ચુકાદો આપ્યો. આ ચુકાદાના આધારે ભારત બંધ સહીત જલદ પ્રતિક્રિયા જોવા મળી. ભાજપ, કોંગ્રેસ અને બીજા અન્ય પક્ષોએ તેઓ આ ચુકાદા સાથે સહમત નથી તેવી પ્રાથમિક પ્રતિક્રિયા આપી છે. સામાજિક પ્રચાર-પ્રસાર માધ્યમોમાં આ ચુકાદા અંગેને ચર્ચા જોતાં જણાય છે કે આ ચુકાદાનો  વિરોધ કે સમર્થન શા માટે કરવાં તેની દિશા અંગે એકસૂત્રતા નથી.

અનુસુચિત જાતિની ફરિયાદો ન નોંધનાર જવાબદાર અધિકારીઓ સામે કાર્યવાહી કરવા બાબત

- વાલજીભાઈ પટેલ*  પ્રતિ, મા. શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ, મુખ્યમંત્રીશ્રી, ગુજરાત રાજ્ય, સચિવાલય, ગાંધીનગર  પ્રતિ, મા. શ્રી હર્ષ સંઘવી, ગૃહરાજ્યમંત્રીશ્રી, ગુજરાત રાજ્ય, સચિવાલય, ગાંધીનગર.  વિષય- ટંકારા પોલીસ સ્ટેશન જીલ્લા મોરબીમાં અનુસુચિત જાતિની ફરિયાદો ન નોંધનાર જવાબદાર અધિકારીઓ સામે કાર્યવાહી કરવા બાબત.  સાદર નમસ્કાર.