Skip to main content

અતંકવાદી હુમલા માટે ભારતના મુસ્લિમો જવાબદાર કે સરકાર? નિંદા કરતી વખતે એ ભૂલી જવાય છે કે બધી જ હિંસા અધર્મ છે

- પ્રો. હેમંતકુમાર શાહ 
ભારતમાં આતંકવાદી હુમલાઓ માટે મુસ્લિમો જવાબદાર છે કે સરકાર? જ્યારે પણ પાકિસ્તાનની ધરતી પરનાં આતંકવાદી જૂથો દ્વારા ભારતમાં હુમલા થાય છે, ત્યારે હિન્દુત્વવાદી સંગઠનો દ્વારા ભારતના મુસ્લિમોને દોષારોપણ કરવાનું ફેશન બની ગયું છે. હકીકતમાં, આતંકવાદી હુમલાઓ સાથે ભારતના મુસ્લિમોનો કોઈ સંબંધ નથી, સિવાય કે તેઓ આ હુમલાઓમાં સહભાગી હોય અથવા આતંકવાદી જૂથો સાથે જોડાયેલા હોય.
આ હુમલાઓ સામે રક્ષણ મેળવવા માટે હુમલાખોરોને પકડીને કાયદા મુજબ સજા કરવી એ સરકારની જવાબદારી છે. પુલવામા કે પહેલગામ જેવા હુમલાઓમાં જો પાકિસ્તાનથી આતંકીઓ આવ્યા હોય, તો સરહદ પર તૈનાત લશ્કર શું કરે છે? સરહદથી ૫૦-૬૦ કિલોમીટર અંદર આતંકીઓ કેવી રીતે ઘૂસે છે? ભારતના ૧૩ લાખ લશ્કરમાંથી પાંચ લાખ લશ્કર જમ્મુ-કાશ્મીરમાં છે, છતાં આ પ્રકારની ઘૂસણખોરી થાય છે, તો એ સુરક્ષા વ્યવસ્થાની નિષ્ફળતા કહેવાય નહીં?
તારની વાડ અને અન્ય સુરક્ષા વ્યવસ્થાઓ હોવા છતાં ઘૂસણખોરી થાય છે, તો એ લશ્કર અને ગુપ્તચર ખાતાની નિષ્ફળતા છે. આ નિષ્ફળતા મોદી સરકારની છે કે નહીં? ૨૦૦૧માં અમેરિકા પર અલ કાયદાના હુમલાઓ પછી ત્યાં એક પણ આતંકવાદી હુમલો થયો નથી. તો ભારત આમાં નિષ્ફળ કેમ જાય છે?
આ વર્ષના સંરક્ષણ બજેટમાં ₹ ૬.૮૧ લાખ કરોડનો ખર્ચ છે. આટલા ખર્ચ છતાં સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કેમ નથી? આ સવાલ નાગરિકો તરીકે પૂછવાનો આપણો અધિકાર છે, કારણ કે આંતરિક અને બાહ્ય સુરક્ષા રાજ્યનું પ્રથમ કાર્ય છે. 
ભારતના તમામ મુસ્લિમ સંગઠનોએ આતંકવાદી હુમલાઓની નિંદા કરવી જોઈએ, જેથી હિન્દુત્વવાદી સંગઠનોના ખોટા પ્રચારને ટેકો ન મળે. પાકિસ્તાન સાથે આતંકવાદી સંગઠનોના મુદ્દે સરકારને નવેસરથી વિચારવું પડશે. છપ્પનની છાતી ત્યાં પણ દેખાડવાની જરૂર છે.
આંતકવાદી હુમલાઓ કાયદો અને વ્યવસ્થાનો તેમજ રાજકીય પ્રશ્ન છે. તેનો ઉકેલ દેશના મુસ્લિમોને દોષી ઠેરવ્યા વિના શોધવો જોઈએ. ૨૦૧૬માં નોટબંદી દરમિયાન નરેન્દ્ર મોદીએ આતંકવાદ ખતમ થવાની વાત કરી હતી. આઠ વર્ષ પછી પણ ૧૯ મોટા આતંકવાદી હુમલાઓ થયા છે. તો શું નોટબંદીથી આતંકવાદ ખતમ થયો? 
 બધી જ હિંસા અધર્મ છે
પહેલગામની આતંકવાદી હિંસાની નિંદા કરતી વખતે એ ભૂલી જવાય છે કે હિંસાનો સંપ્રદાય દુનિયાનાં બધાં વિસ્તારોમાં લગભગ એક સરખો હોય છે—અધિકારી કે સંસ્થા નહીં, પણ એક વિચારના નાશ માટે વ્યક્તિને નાશ કરવાની ભૂલ.
ગાંધીજીની હત્યા કરનાર નથુરામ ગોડસે એક કટ્ટર હિંદુ રાષ્ટ્રવાદી વિચાર ધરાવતો હતો. એનો સામાજિક અને રાજકીય અભિગમ ભેદભાવપૂર્વકનો હતો. સામે, ગાંધી અહિંસા, લોકશાહી અને સર્વધર્મ સમભાવના વિચારોના પ્રતિનિધિ હતા. બીજી તરફ, આતંકવાદીઓ પણ એક વિચારધારા સાથે હિંસાનું સાધન પસંદ કરે છે—એ વિચાર ધાર્મિક કટ્ટરતા છે અને ભારતમાં ધર્મના આધાર પર ભેદભાવ વધારે એવો છે.
ધર્મે સદીઓથી અનેક પ્રકારની હિંસા પેદા કરી છે. આજકાલ એ જ હિંસા "આતંકવાદ" તરીકે ઓળખાય છે. ધર્મ જો કટ્ટરતા, નફરત અને ઝેર પેદા કરે, તો એ ધારણ અધર્મ બને છે. એક ધર્મના લોકોની હિંસા બીજાને હિંસા કરવા પ્રેરણા આપે છે અને એ માટે હિંસાનું કોઈ અંત રહેતું નથી. અંતે બચાવે છે માત્ર અહિંસા.
જ્યારે પોતાનો હિંસાત્મક અભિગમ યોગ્ય લાગે, ત્યારે સમજવું જોઈએ કે બીજાઓ પણ એ જ તર્ક આપી શકે છે. હિંસા ક્યારેય યોગ્ય ઠરી શકે નહીં. આજે એક મોટો વર્ગ એવી જ હિંસાને સાચવવા અને સમર્થન આપવા માંડી ગયો છે—જેમ ગોડસેની હિંસા. અને એ જ લોકો આતંકવાદીઓની હિંસા સામે ઉગ્ર નિવેદન કરે છે. આ દ્વિધા આશ્ચર્યજનક છે. હિંસા હંમેશાં ત્યાજ્ય છે—એ નાની કે મોટી નથી, સાવ ત્યાજ્ય છે.
ગાંધીની હત્યા એક વિચારના મતભેદથી થઈ. જો વિચારની અસહમતી હિંસાની દિશામાં લઇ જાય, તો માનવજાતની યાત્રા બિનમૂલ્યવાળી બની જાય. માનવ વિકાસની પરાકાષ્ઠા અહિંસા છે. વ્યક્તિને મારી નાખવાથી વિચાર મરતો નથી. આજે પણ ગાંધીના વિચાર જીવંત છે. ગોડસેને ફાંસી લાગ્યા છતાં એના વિચારોના અનુયાયીઓ જીવંત છે. એ જ રીતે આતંકવાદીઓનો શારિરિક નાશ થયા પછી પણ એ વિચારશક્તિ જીવંત રહી શકે છે. પ્રશ્ન એ વિચારોને બદલવાનો છે—એ માટે ખુલ્લા દિમાગથી વિચારવાની જરૂર છે.
ધર્મના નામે થતી હિંસા સૌથી ખતરનાક છે. જ્યારે રાજકીય તંત્ર તેમાં ભળે ત્યારે હિટલરના રૂપમાં તેમનાં પરિણામો સામે આવે છે. આજે દુનિયામાં જે પણ વિકાસ થયો છે, એ હિંસાથી નહીં પણ મનુષ્યની બુદ્ધિપૂર્ણ અહિંસા દ્વારા થયો છે. માનવજાતનો ઇતિહાસ એનો જીવતો પુરાવો છે.
અહિંસા પરમો ધર્મ:

Comments

Post a Comment

TRENDING

राजस्थान, मध्यप्रदेश, पश्चिम बंगाल, झारखंड और केरल फिसड्डी: जल जीवन मिशन के लक्ष्य को पाने समन्वित प्रयास जरूरी

- राज कुमार सिन्हा*  जल संसाधन से जुड़ी स्थायी समिति ने वर्तमान लोकसभा सत्र में पेश रिपोर्ट में बताया है कि "नल से जल" मिशन में राजस्थान, मध्यप्रदेश, पश्चिम बंगाल, झारखंड और केरल फिसड्डी साबित हुए हैं। जबकि देश के 11 राज्यों में शत-प्रतिशत ग्रामीणों को नल से जल आपूर्ति शुरू कर दी गई है। रिपोर्ट में समिति ने केंद्र सरकार को सिफारिश की है कि मिशन पुरा करने में राज्य सरकारों की समस्याओं पर गौर किया जाए। 
Post a Comment
Read more

'A tribal lifeline': Health rights group asks Gujarat governor to halt Vyara govt hospital privatization

By A Representative  In a strong appeal to the Governor of Gujarat, the National Health Rights Alliance (NHRA)—an initiative of the National Alliance of People's Movements (NAPM)—has urged the state to halt the ongoing move to privatize the Vyara Government Hospital and Medical College in Tapi district. 
Post a Comment
Read more

Old bias, new excuses: How western media misrepresents India’s anti-terror strikes

By Gajanan Khergamker  The recent Indian military strikes on Pakistan, dubbed Operation Sindoor, have sparked a storm of international media coverage. Several prominent outlets have portrayed India as the aggressor in the escalating conflict, raising concerns over biased reporting. This commentary critiques coverage by foreign media outlets such as The New York Times , Reuters, BBC, and CNN, which have often been accused of framing India’s actions as escalatory while downplaying or omitting critical context regarding Pakistan’s role in fostering terrorism. By examining historical patterns and current geopolitical dynamics, this analysis highlights the recurring selective framing, omission of evidence, and a tendency to favor narratives aligned with Western geopolitical interests over factual nuance.
Post a Comment
Read more

Censor Board's bullying delays 'Phule': A blow to India's democratic spirit

By Vidya Bhushan Rawat*  A film based on the life and legacy of Jyotiba Phule and Savitribai Phule was expected to release today. Instead, its release has been pushed to the last week of April. The reason? Protests by self-proclaimed guardians of caste pride—certain Brahmin groups—and forced edits demanded by a thoroughly discredited Censor Board.
1 comment
Read more

CASR urges immediate halt to Operation Kagaar, calls for peace talks with Maoists

By A Representative   The Campaign Against State Repression (CASR), a collective of over 40 civil society organizations, has issued a press statement demanding an immediate end to "Operation Kagaar" and alleged state-led killings of Maoist rebels and indigenous people in central India. The group also called on the central government to create a conducive environment for initiating peace talks with the banned Communist Party of India (Maoist).
Post a Comment
Read more

जैविक जीवित संसाधनों व प्रकृति पर निर्भर मजदूरों की व्यापक आर्थिक सुरक्षा कैसे हो?

- राज कुमार सिन्हा*  भारत में  60 करोड़ से अधिक लोग भूमि, जल, जंगल और समुद्र जैसे प्राकृतिक स्रोतों पर निर्भर हैं । देश में 14.6 करोड़ छोटे और सीमांत किसान, 14.4 करोड़ खेतिहर मजदूर ( बड़ी संख्या में दलित हैं), 27.5 करोड़ वन निवासी, 2.8 करोड़ मछुआरे, 1.3 करोड़ पशुपालक और 1.7 करोड़ कारीगर हैं जो सीधे तौर पर  प्रकृति के साथ और प्रकृति के भरोसे काम कर रहे हैं । लगभग 6 करोड़ मौसमी मजदूर हैं जो काम के सिलसिले में लगातार अपने गांव से बाहर जाते हैं और लौटते हैं। प्रकृति निर्भर समुदायों की आर्थिक गतिविधियां जो बड़े पैमाने पर जीवन निर्वाह और छोटी आय के लिए है। वर्तमान आर्थिक नीतियों के कारण, जो कॉर्पोरेट्स और बड़े व्यवसायों का समर्थन करती है, प्रकृति निर्भर समुदाय के लिए अव्यवहारिक होती जा रही है। 
Post a Comment
Read more

Naveen Gautam creates history, becomes first Dalit youth to moderate session at UN

By A Representative  In a historic moment for Communities Discriminated on Work and Descent, Mr. Naveen Gautam of the Global Forum of Communities Discriminated on Work and Descent (GFoD) became the first Dalit youth to moderate a session at any United Nations forum.
Post a Comment
Read more

Kashmiriyat lives: Beyond the prime-time lies

By Rimmi Vaghela  I am Rimmi from Ahmedabad. I contemplated this blog on April 27, 2025 in Jammu, when my plans of revisiting the paradise called Kashmir were shattered—not by fear, but by circumstances and sorrow. I decided to share my story with a heavy heart, hoping it reaches those who still believe in the warmth of humanity over the divisive noise of prime-time media.
Post a Comment
Read more

In the fury of war, humanity succumbs to the illusion of nationalism

By Dr. Mansee Bal Bhargava*    On May 7, Rabindranath Tagore Jayanti—also known as Rabindra Jayanti or Poncheeshe Boishakh in Kolkata—we celebrated the birth anniversary of the renowned poet, writer, philosopher, reformer, and Nobel laureate. On this occasion, I draw attention to Tagore’s timeless quotes, which resonate profoundly today, perhaps more than ever, as we live in a time when the ruling government has pushed the nation toward war.  
Post a Comment
Read more

Choice of the word 'Sindoor' in India's anti-terror operation: Symbolic feminism or patriarchal strategy?

By Dr. Mansee Bal Bhargava*  In the aftermath of a war and subsequent ceasefire in 2025, Operation Sindoor has emerged as a focal point of national discourse, not only for its military objectives but also for its symbolic framing. The operation, named after a traditional marker of Hindu marital identity, and the prominent roles of Colonel Sofiya Qureshi of the Indian Army and Wing Commander Vyomika Singh of the Indian Air Force in its media briefings, have been widely celebrated as a step toward gender inclusivity. 
Post a Comment
Read more