ગુજરાતના ૮૬૧ અકસ્માતે મૃત્યુ પામ્યા બાંધકામ કામદારોમાં થી ૪૩ ટકા પરિવારોને જ સહાય મળી

- વિપુલ પંડયા*
વિશ્વમાં ખાણ, બાંધકામ, કૃષિ, વનસંવર્ધન, માછીમારી અને ઉત્પાદન એ સૌથી જોખમી ક્ષેત્રો છે. ખાણ ઉધોગ પછી સૌથી વધુ અકસ્માતો બાંધકામ ક્ષેત્રમાં નોંધાઈ રહ્યા છે. ILO ના નવેમ્બર ૨૦૨૩ ના અહેવાલ મુજબ વિશ્વમાં બાંધકામમાં દર વર્ષે ૩૦ લાખ કામદારો મૃત્યુ પામે છે જેમાં ૨.૬ મિલિયન મૃત્યુ કામ સંબંધીત રોગો અને ૩૩૦૦૦૦ મૃત્યુ કામના સ્થળે થતા જીવલેણ અકસ્માતોને આભારી છે. જે ૨૦૧૫ ની સરખામણીમાં ૫ ટકાથી વધુનો વધારો છે એવું ILO નો અભ્યાસ દર્શાવે છે.
આપણા દેશમાં બાંધકામ ક્ષેત્રમાં થતા અકસ્માતોનો કોઈ આધારભૂત ચોક્કસ આંકડો મળતો નથી. આઈ આઈ ટી દિલ્હીના સંશોધન રીપોર્ટમાં એક અંદાજ એવો છે કે ભારતમાં દરરોજ ૩૮ કામદારો કામ દરમ્યાન અકસ્માતનો ભોગ બને છે. ગુજરાતમાં છેલ્લા ૧૬ વર્ષમાં ૧૯૭૧ કામદારો અકસ્માતોનો ભોગ બન્યા છે તેમાં ૧૫૦૬ કામદારોના મૃત્યુ થયા છે. વર્ષ ૨૦૨૩ માં ૧૦૨ કામદારો અકસ્માતમાં માર્યા ગયા છે. અમદાવાદમાં છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં ૧૩૨ બાંધકામ શ્રમિકો અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામ્યા છે. ( RTI હેઠળ પોલીસ સ્ટેશન માંથી મેળવેલ માહિતી) કામદારને થતી ગંભીર ઇજામાં ખાનગી દવાખાનામાં સારવાર કરાવીને ઘટના ઉપર પડદો પાડી દેવામાં આવે છે તેથી તેની માહિતી ઉપલબ્ધ થતી નથી.
મોટાભાગના અકસ્માતો ઉપરથી નીચે પડવાથી, માટીની ભેખડ ઘસી પડવાને કારણે,, ઈલેક્ટ્રીક કરંટ લાગવાને કારણે, ભારે વજન વળી વસ્તુઓ કામદારના માથે પડવાથી અને મશીનમાં શરીરના કોઈ અંગો ફસાઈ જવાને કારણે થતા હોવાનું જાણવા મળે છે. તમામ અકસ્માતો અટકાવી શકાય તેવા છે. કામદારોની સલામતી પ્રત્યે દાખવવામાં આવતી ઘોર બેદરકારીનું પરિણામ છે.
ગુજરાત રાજ્યમાં વર્ષ ૨૦૧૬ થી ૨૦૨૩ દરમ્યાન કુલ ૮૬૧ બાંધકામ કામદારો અકસ્માતે મૃત્યુ પામ્યા હતા તેમાંથી ૩૭૪ મૃત્યુ પામેલા કામદારના વારસદારને રૂપિયા 3 લાખની સહાય ગુજરાત મકાન અને અન્ય બાંધકામ શ્રમયોગી કલ્યાણ બોર્ડ તફથી મળી શકી છે એટલે કે માત્ર ૪૩ ટકા પીડિત પરિવારને જ આ સહાય મળી છે.

---

*જનરલ સેક્રેટરી, બાંધકામ મજૂર સંગઠન

Comments

हिंदी आलोचना जैसे पिछड़ चुके अनुशासन की जगह हिंदी वैचारिकी का विकास जरूरी

- प्रमोद रंजन* भारतीय राजनीति में सांप्रदायिक व प्रतिक्रियावादी ताकतों को सत्ता तक पहुंचाने में हिंदी पट्टी का सबसे बड़ा योगदान है। इसका मुख्य कारण हिंदी-पट्टी में कार्यरत समाजवादी व जनपक्षधर हिरावल दस्ते का विचारहीन, अनैतिक और प्रतिक्रियावादी होते जाना है। अगर हम उपरोक्त बातों को स्वीकार करते हैं, तो कुछ रोचक निष्कर्ष निकलते हैं। हिंदी-जनता और उसके हिरावल दस्ते को विचारहीन और प्रतिक्रियावादी बनने से रोकने की मुख्य ज़िम्मेदारी किसकी थी?

ગુજરાતના સ્થાપના દિવસે યાદ કરીએ ભારતના વિશ્વપ્રસિદ્ધ ગુજરાતી પુરાતત્વવિદ્ ને

- ગૌરાંગ જાની* આજે કોઈ ગુજરાતી એ કલ્પના પણ ન કરી શકે કે વર્ષ ૧૮૩૯ માં જૂનાગઢમાં જન્મેલા એક ગુજરાતી વિશ્વ પ્રસિદ્ધ બની શકે! પણ આપણે એ ગુજરાતીને કદાચ વિસરી ગયા છીએ જેમણે ગિરનારના અશોક શિલાલેખને દોઢસો વર્ષ પૂર્વે ઉકેલી આપ્યો.આ વિદ્વાન એટલે ભગવાનલાલ ઈન્દ્રજી. ૭ નવેમ્બર, ૧૮૩૯ ના દિવસે જૂનાગઢના પ્રશ્નોરા નાગર બ્રાહ્મણ પરિવારમાં તેમનો જન્મ થયો હતો. જૂનાગઢના એ સમયે અંગ્રેજી શિક્ષણની સગવડ ન હોવાને કારણે તેમને અંગ્રેજી ભાષાનું જ્ઞાન ન હતું પણ પાછળથી તેમણે ખપ પૂરતું અંગ્રેજી જાણી લીધું હતું.

Under Modi, democracy is regressing and economy is also growing slowly

By Avyaan Sharma* India is "the largest democracy in the world", but now its democracy is regressing and its economy is also growing slowly. What has PM Modi's ten years in power brought us? Unemployment remains high. Joblessness is particularly high among India's youth - with those aged 15 to 29 making up a staggering 83% of all unemployed people in India, according to the "India Employment Report 2024", published last month by the International Labour Organisation (ILO) and the Institute of Human Development (IHD). The BJP-led government did not provide jobs to two crore youth in a year as was promised by Modi in the run up to the 2014 general elections.

नफरती बातें: मुसलमानों में असुरक्षा का भाव बढ़ रहा है, वे अपने मोहल्लों में सिमट रहे हैं

- राम पुनियानी* भारत पर पिछले 10 सालों से हिन्दू राष्ट्रवादी भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) राज कर रही है. भाजपा आरएसएस परिवार की सदस्य है और आरएसएस का लक्ष्य है हिन्दू राष्ट्र का निर्माण. आरएसएस से जुड़ी सैंकड़ों संस्थाएँ हैं. उसके लाखों, बल्कि शायद, करोड़ों स्वयंसेवक हैं. इसके अलावा कई हजार वरिष्ठ कार्यकर्ता हैं जिन्हें प्रचारक कहा जाता है. भाजपा के सत्ता में आने के बाद से आरएसएस दुगनी गति से हिन्दू राष्ट्र के निर्माण के अपने एजेण्डे को पूरा करने में जुट गया है. यदि भाजपा को चुनावों में लगातार सफलता हासिल हो रही है तो उसका कारण है देश में साम्प्रदायिकता और साम्प्रदायिक मुद्दों का बढ़ता बोलबाला. इनमें से कुछ हैं राम मंदिर, गौमांस और गोवध एवं लव जिहाद.

Laxmanpur Bathe massacre: Perfect example of proto-fascist Brahmanical social order

By Harsh Thakor The massacre at Laxmanpur-Bathe of Jehanabad in Bihar on the night of 1 December in 1997 was a landmark event with distinguishing features .The genocide rightly shook the conscience of the nation in the 50th year of Indian independence. The scale of the carnage was unparalleled in any caste massacre. It was a perfect manifestation of how in essence the so called neo-liberal state was in essence most autocratic.

ભારતમાં જિસસ ક્રાઈસ્ટના દર્શન, ખ્રિસ્તી ધર્મના આગમનને કારણે સમાજ વ્યવસ્થામાં પરિવર્તન

- ઉત્તમ પરમાર મારી કિશોર અવસ્થામાં કેટલાક ચિત્રો અને મૂર્તિઓએ હૃદયમાં એવું સ્થાન જમાવ્યું છે કે આજદિન પર્યંત ઉત્તરોઉત્તર વિકસતું જ રહ્યું છે. પ્રેમ કરુણાના મૂર્તિમંત અવતાર જિસસ ક્રાઈસ્ટને વધુસ્તંભે ચઢાવેલી મૂર્તિ મારી કોઈપણ ધર્મ વિશેની સમજ નહોતી ત્યારથી મારા હૃદયમાં સ્થાપિત થયેલી છે. મારા ઘરની દિવાલ પર વધસ્તંભે ચઢેલા જીસસની પ્રતિમા જોઈને કોઈ મને પૂછી બેસતું કે તું ક્રિશ્ચન છે?

मोदी के झूठ और नफरत के सैलाब की वजह: संघ परिवार की मजबूत प्रचार मशीनरी

- राम पुनियानी भाजपा की प्रचार मशीनरी काफी मजबूत है और पार्टी का पितृ संगठन आरएसएस इस मशीनरी की पहुँच को और व्यापक बनाता है. आरएसएस-भाजपा के प्रचार अभियान का मूल आधार हमेशा से मध्यकालीन इतिहास को तोड़मरोड़ कर मुसलमानों का दानवीकरण और जातिगत व लैगिक पदक्रम पर आधारित प्राचीन भारत की सभ्यता और संस्कृति का महिमामंडन रहा है. संघ परिवार समय-समय पर अलग-अलग थीमों का प्रयोग करता आया है. एक थीम यह है कि मुस्लिम राजाओं ने हिन्दू मंदिरों को तोड़ा. राममंदिर आन्दोलन का मूल सन्देश यही था. फिर देश की सुरक्षा भी एक प्रमुख थीम है, जिसमें पाकिस्तान को भारत का दुश्मन बताया जाता है. बाबरी मस्जिद को ढहाए जाने के पहले वे अन्य मुस्लिम-विरोधी थीमों के अतिरिक्त, मुसलमानों के भारतीयकरण की बात भी किया करते थे.

રાજસત્તા, ધર્મસત્તા અને અર્થસત્તા ભેગી થઈ લોકોનું શોષણ કરી શકે તેનો ઇતિહાસ રચાઈ રહ્યો છે

- હેમંતકુમાર શાહ લોકશાહી અને માનવ અધિકારો વિશે કશી ગતાગમ ન પડતી હોય એવા બધા ધધૂપપૂ ૧૦૦૮ આજકાલ નીકળી પડ્યા છે મોદીની અને ભાજપની ભાટાઈ કરવા. ચેતો, આ ભગવાધારીઓ તમારા પૈસે જાતજાતના મસમોટા આશ્રમોમાં તાગડધિન્ના કરે છે. આવા શ્વેતધારી કે ભગવાધારી સાધુઓએ મોટે ભાગે રામાયણ, મહાભારત, વેદ કે ઉપનિષદો વગેરે વાંચ્યાં હોતાં જ નથી.

Aurangzeb’s last will recorded by his Maulvi: Allah shouldn't make anyone emperor

By Mohan Guruswamy Aurangzeb’s grave is a simple slab open to the sky lying along the roadside at Khuldabad near Aurangabad. I once stopped by to marvel at the tomb of an Emperor of India whose empire was as large as Ashoka the Great's. It was only post 1857 when Victoria's domain exceeded this. The epitaph reads: "Az tila o nuqreh gar saazand gumbad aghniyaa! Bar mazaar e ghareebaan gumbad e gardun bas ast." (The rich may well construct domes of gold and silver on their graves. For the poor folks like me, the sky is enough to shelter my grave) The modest tomb of Aurangzeb is perhaps the least recognised legacies of the Mughal Emperor who ruled the land for fifty eventful years. He was not a builder having expended his long tenure in war and conquest. Towards the end of his reign and life, he realised the futility of it all. He wrote: "Allah should not make anyone an emperor. The most unfortunate person is he who becomes one." Aurangzeb’s last will was re

प्राचीन भारत के लोकायत संप्रदाय ने कुछ परजीवियों की खूब खबर ली: प्रमुख प्रस्थापनायें

- राणा सिंह भारत में परजीवियों का एक विशाल समूह है जो बोलता है कि “सब कुछ माया है”, लेकिन व्यवहार में यह समूह सारी जिंदगी इसी “माया” के पीछे पागल रहता है। प्राचीन भारत के लोकायत संप्रदाय ने इन परजीवियों की खूब खबर ली थी।

Search This Blog